In het kort
De verstandelijk gehandicapten sector heeft een nieuwe vorm van zorg voor cliënten met een licht verstandelijke beperking en ernstige gedrags-, psychiatrische en vaak ook verslavingsproblemen: Flexible Assertive Community Treatment (F)ACT. Laura Neijmeijer van Trajectum heeft, samen met- en in opdracht van Expertisecentrum De Borg en het Trimbos-instituut, een meerjarenonderzoek gedaan naar de werkzaamheid van (F)ACT LVB-teams. De onderzoeksresultaten zijn positief.
In de GGZ wordt al langere tijd gewerkt met (F)ACT en deze vorm van intensieve ambulante (bemoei)zorg wordt nu ook met succes toegepast in de gehandicaptenzorg.
“Ik ben dankzij de ondersteuning van het (F)ACT-team als persoon sterker geworden en kan beter grenzen stellen” cliënt Henk
Onderzoeksresultaten
De uitkomsten laten zien dat cliënten die zorg krijgen vanuit de (F)ACT- teams in de loop van de tijd minder vaak opgenomen worden. Hun sociaal en psychisch functioneren verbetert en meer cliënten hebben huisvesting en een vorm van werk. Ook het aantal contacten met politie en justitie neemt in de loop van de tijd af. Doordat FACT LVB-teams cliënten regelmatig thuis bezoeken, kunnen symptomen van terugval eerder worden gesignaleerd waardoor er tijdig ingegrepen kan worden.
Het onderzoek laat ook zien dat cliënten niet op alle gebieden vooruit gaan. Zo blijft bijvoorbeeld het aantal detenties constant, de financiële problematiek groot en is afhankelijkheid van alcohol en drugs een hardnekkig en moeilijk te beïnvloeden probleem. De cijfers laten zien dat juist voor de doelgroep van FACT LVB-teams een lange adem nodig is en continuïteit van zorg. Ook behandeling in het gevangeniswezen en ambulante verslavingsbehandeling van deze doelgroep verdient een flinke impuls.
Er zijn inmiddels ongeveer 15 (F)ACT-teams voor mensen met een lichte verstandelijke beperking en probleemgedrag actief in Nederland. (F)ACT voor cliënten met een LVB voorziet duidelijk in een behoefte en is een belangrijke aanvulling op de bestaande zorg.
Intensieve, ambulante (bemoei)zorg
Bij (F)ACT gaat het om intensieve, ambulante (bemoei)zorg vanuit een multidisciplinair team. De behandeling en begeleiding vindt plaats in de samenleving, dus bij de cliënt thuis, op zijn werk of op straat. Kenmerkend voor (F)ACT-teams is hun laagdrempelige en proactieve benadering. (F)ACT-teams bieden continuïteit van zorg. Dit houdt in dat zij hun cliënten zo lang als nodig behandelen en begeleiden, ook als zij een periode in een gevangenis of een kliniek verblijven.
Toekomst
Projectleider Laura Neijmeijer overhandigde tijdens de slotconferentie op 1 november de publieksversie van het eindrapportaan Goof van Gemert van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Het Ministerie van Veiligheid en Justitie heeft het implementatie- en onderzoeksproject gefaciliteerd en wil (F)ACT LVB ook in de toekomst blijven financieren.
Gesteld kan worden dat (F)ACT LVB doet wat nodig is en resultaat oplevert. Om in de toekomst goede zorg te kunnen blijven bieden, moet de financiering en indicatiestelling beter geregeld worden. Ook moeten (F)ACT-teams altijd kunnen terugvallen op klinische beddencapaciteit.
Bron: Trimbos
