Ervaringsdeskundigen maken opmars in het sociaal domein

Uit een peiling van Movisie onder lidorganisaties van Sociaal Werk Nederland blijkt dat ongeveer de helft van hen ervaringsdeskundigen inzet en 13% overweegt om dat te doen. De cijfers zijn op 24 april gepresenteerd door prof. dr. Saskia Keuzenkamp tijdens het Jaarcongres Inzet van ervaringsdeskundigheid. De enquête is een start voor onderzoek naar de meerwaarde van de inzet met ervaringsdeskundigen.

De inzet van ervaringskennis en ervaringsdeskundigen in het sociaal domein is nieuw en veelbelovend. Ervaringsdeskundigen kunnen goed aangeven wat de noden en behoeften van kwetsbare burgers zijn, waar barrières liggen, en waar oplossingen gevonden kunnen worden. Maar in hoeverre werken organisaties in het sociaal domein nu al met ervaringsdeskundigen?

Aan de enquête van Movisie en Sociaal Werk Nederland deden ruim 90 organisaties mee. Bij 55% daarvan zijn ervaringsdeskundigen actief en 13% overweegt om ervaringsdeskundigen in te zetten.

Verschillende rollen

Ervaringsdeskundigen zijn in verschillende rollen werkzaam. Dat kan als vrijwilliger zijn, maar ook betaald. Bij de ondervraagde organisaties die ervaringsdeskundigen inzetten, is dat het vaakst als vrijwilliger (78% van deze organisaties noemt dit). Bij 29% zijn er (ook) betaalde medewerkers specifiek voor ervaringsdeskundigheid, bij 24% (ook) betaalde medewerkers in een combinatiefunctie (ondersteuner met ervaringsdeskundigheid) en bij 18% worden ervaringsdeskundigen op andere wijze ingezet, bijvoorbeeld als stagiair.

Specifieke focus

Circa een derde van organisaties zet ervaringsdeskundigen breed in, maar bij een groot deel van de organisaties hebben de ervaringsdeskundigen een specifieke focus: armoede en schulden (29%), psychiatrische problematiek (20%), en sociale uitsluiting (14%) worden het meest genoemd. Sommige noemen verslaving als specifieke focus (6%), sommige huisvesting (2%) en sommige participatie of huiselijk geweld.

Bij 51% van de deelnemende organisaties worden ervaringsdeskundigen ingezet voor individuele hulp en ondersteuning, bij 33% voor co-begeleiding en bij 12% zijn de ervaringsdeskundigen lid van een sociaal (wijk)team. Bij 43% worden ervaringsdeskundigen ‘anders’ ingezet bijvoorbeeld als vrijwilliger, in projecten, of bij trainingen. Ook hier waren meerdere antwoorden mogelijk waardoor het totaal meer dan 100% is.

Prof. dr. Saskia Keuzenkamp van Movisie

‘Het is een eerste peiling, een eerste stap in het dichten van een kennislacune. Behalve zicht op hoe en waar ervaringsdeskundigen worden ingezet, is er vooral onderzoek nodig naar de vraag of en zo ja voor wie en onder welke omstandigheden de inzet van ervaringsdeskundigen werkt. Movisie gaat daar een actieve rol in vervullen.’