In het kort
Het Preventieakkoord is het resultaat van intensieve onderhandelingen tussen het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, bedrijven (zoals alcohol- en voedingsproducenten) en maatschappelijke organisaties. Het Trimbos-instituut adviseerde bij de gesprekken over maatregelen om tabaksgebruik en overmatig alcoholgebruik terug te dringen.
De schadelijke gevolgen van alcohol- en tabaksgebruik kosten de samenleving elk jaar miljarden euro’s en duizenden gezonde levensjaren. Met het akkoord zet de overheid in op een gezonder Nederland, met aandacht voor alcoholgebruik onder zwangeren, studenten, sporters en zware drinkers.
Verleiden en verbieden
“Ongezond gedrag wordt vooral bepaald door blootstelling aan omgevingsprikkels: zien roken doet roken, een overdaad aan verleidingen maakt het voor veel mensen bijna onmogelijk om minder en gezonder te eten of af te zien van alcohol”, zeggen Ninette van Hasselt en Marc Willemsen van het Trimbos-instituut.
De maatregelen in het Preventieakkoord richten zich vooral op het verleiden van mensen om gezonder te leven. Zo wil de overheid rokers meer ondersteuning bieden om te stoppen met roken. En campagnes moeten mensen die veel alcohol drinken bewuster maken van de risico’s. Daarnaast beloven de betrokken partijen zich in te spannen om bijvoorbeeld alcoholverkoop voor minderjarigen minder gemakkelijk te maken.
Een effectief preventiebeleid kan niet alleen bestaan uit charmante interventies. Het vraagt juist om een combinatie van ‘stick and carrot’; verbieden en verleiden
IJsland biedt voorbeeld
Om de voorgestelde doelen te realiseren is het onontkoombaar dat ook maatregelen worden doorgevoerd die minder populair zijn. Zoals een verbod op de verkoop van sigaretten bij supermarkten of het verhogen van accijnzen op alcohol. Uit onderzoek blijkt dat de meeste effecten mogen worden verwacht van dergelijke maatregelen.
Een gezonder Nederland vereist dus dat verbod en verleiding hand in hand gaan. Dat blijkt uit onderzoek, maar ook uit de ervaringen in bijvoorbeeld IJsland. Daar zorgden een aantrekkelijk sportbeleid en ondersteuning voor ouders samen met prijsverhogingen op alcohol en tabak ervoor dat jongeren extreem veel minder drinken en roken dan 20 jaar geleden.
Maatregelen roken
“Van de maatregelen in het preventieakkoord op het gebied van roken, hebben we de hoogste verwachtingen”, zegt Marc Willemsen, hoogleraar Tabaksontmoediging. “Roken wordt duurder en tabaksproducten worden minder zichtbaar. Beide maatregelen zijn bewezen effectief.”
7 vragen en antwoorden over tabaksmaatregelen in het preventie-akkoord
Maatregelen alcohol
Ninette van Hasselt, hoofd van het Expertisecentrum Alcohol, is kritischer over de maatregelen rond alcoholpreventie in het akkoord. “Dit akkoord biedt een belangrijke kans. Er wordt substantieel geïnvesteerd in het voorkomen van welvaartsziekten. Maar er zijn steviger maatregelen nodig om het problematisch alcoholgebruik echt te verminderen.”
7 vragen en antwoorden over alcoholmaatregelen in het Preventieakkoord
Eerste stap
Willemsen en Van Hasselt zien het Preventieakkoord als een belangrijke eerste stap. Waarmee de overheid laat zien dat ze het voorkomen van gezondheidsschade serieus neemt. “De doelen in het akkoord zijn ambitieus. Als die onhaalbaar blijken met de voorgestelde maatregelen, zijn krachtiger maatregelen en wetgeving het enige juiste antwoord. Niet het bijstellen van de doelen.”
Bron: trimbos.nl
Wil jij meer weten over middelengebruik? Kijk dan hier wat Croan kan bieden.
